بازارهای مالی جهان بخش مهمی از اقتصاد جهانی را تشکیل میدهند و برای افراد، شرکتها و دولتها امکاناتی را فراهم میکنند تا به محصولات و خدمات مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند و منابع مالی خود را مدیریت کنند.
بازارهای مالی جهان شامل مجموعهای از بورسها و بازارهای مالی در سطح جهان هستند که در آنها انواع مختلف اوراق بهادار، ارزها، کالاهای آتی و دیگر ابزارهای مالی معامله میشوند. برخی از مهمترین بازارهای مالی جهانی عبارتند از:
۱. بورس اوراق بهادار نیویورک (New York Stock Exchange)
۲. بورس اوراق بهادار ناسداک (NASDAQ)
۳. بورس انگلستان (London Stock Exchange)
۴. بورس طلا و جواهر لندن (London Bullion Market)
۵. بورس اوراق بهادار توکیو (Tokyo Stock Exchange)
۶. بورس اوراق بهادار شانگهای (Shanghai Stock Exchange)
۷. بورس اوراق بهادار هنگکنگ (Hong Kong Stock Exchange)
۸. بورس اوراق بهادار فرانکفورت (Frankfurt Stock Exchange)
۹. بورس اوراق بهادار پاریس (Paris Stock Exchange)
۱۰. بورس اوراق بهادار تورنتو (Toronto Stock Exchange)
۱۱. بورس اوراق بهادار سیدنی (Australian Securities Exchange)
۱۲. بورس اوراق بهادار موسکو (Moscow Exchange)
۱۳. بورس اوراق بهادار سائوپائولو (São Paulo Stock Exchange)
۱۴. بورس اوراق بهادار ژوهانسبورگ (Johannesburg Stock Exchange)
۱۵. بورس اوراق بهادار بمبئی (Bombay Stock Exchange)
۱۶. بورس اوراق بهادار دبی (Dubai Financial Market) و …
لازم به ذکر است که این تعداد تنها برخی از بازارهای مالی جهانی هستند و بازارهای دیگری نیز وجود دارند که در ادامه به معرفی مختصر بازارهای مالی جهان می پردازیم
بازار سهام آمریکا
بازار سهام آمریکا، یکی از بزرگترین بازارهای مالی جهان است که در دو مرکز مهم نیویورک و ناسداک (NASDAQ) واقع شده است و شامل شرکتهای بسیاری در صنایع مختلف است و از آنجایی که آمریکا یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان به شمار میرود این بازار تأثیر بسیار زیادی در بازارهای جهانی دارد.
ناسداک در سال ۱۹۷۱ تأسیس شد و به عنوان یک بازار الکترونیکی فعالیت میکند. این بازار بیشتر شرکتهای فناوری و دیگر شرکتهای کوچکتر را در خود جای داده است. برخلاف آن، بورس نیویورک (NYSE) با بیش از ۲۲۰۰ شرکت پذیرفته شده، به عنوان یک بازار مبتنی بر سنت فعالیت میکند و شرکتهای بزرگی را در خود جای داده است.
هر دو بازار به عنوان دو مرکز اصلی بازار سهام آمریکا، در شاخصهای مختلفی نمایان هستند. شاخص داو جونز (Dow Jones) که از سال ۱۸۹۶ فعالیت خود را در این بازار سهام آغاز کرده است، به عنوان یکی از شاخصهای مهم این بازار محسوب میشود. این شاخص شامل ۳۰ شرکت بزرگ این بازار هستند.
در مقابل، شاخص ناسداک که در سال ۱۹۷۱ شروع به فعالیت کرد، شامل شرکتهای بزرگ و کوچک در صنایع فناوری، الکترونیک، بیوتکنولوژی و دیگر صنایع است. این شاخص نیز به عنوان یکی از شاخصهای مهم این بازار محسوب میشود.
بازار سهام ژاپن
بازار سهام ژاپن، با نام رسمی بازار سهام توکیو (Tokyo Stock Exchange)، یکی دیگر از بزرگترین بازارهای مالی جهان است و در شهر توکیو قرار دارد. این بازار بیش از ۲۳۰۰ شرکت را در خود جای داده است و بازار سهام دوم بزرگ جهان بهشمار میآید.
توکیو استوک اکسچنج (TSE)، بازار سهام اصلی در ژاپن، از ۱۸۷۸ فعالیت خود را آغاز کرده و تا به امروز با توجه به اقتصاد بسیار قوی ژاپن، رشد چشمگیری داشته است. این بازار در دو بخش اصلی، بخش اول و دوم (First and Second Section) فعالیت میکند که بخش اول شامل شرکتهای بزرگتر و بخش دوم شامل شرکتهای کوچکتر است.
شاخص بازار سهام توکیو
(Tokyo Stock Price Index یا به اختصار TOPIX)، یکی از شاخصهای مهم بازار سهام ژاپن است که از سال ۱۹۶۷ فعالیت خود را آغاز کرده است. این شاخص شامل ۱۷۰۰ شرکت بزرگ و معروف در بازار سهام ژاپن است.
مانند بازارهای دیگر، بازار سهام ژاپن نیز تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند سیاستهای دولت، شرایط اقتصادی و جهانی و نرخ بهره قرار دارد. در طول سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، با توجه به شیوع ویروس کرونا، بازار سهام ژاپن نیز از نوسانات بسیار زیادی رنج برده است. با این حال، این بازار همچنان یکی از مهمترین بازارهای سهام در جهان محسوب میشود و برای سرمایهگذاران جهانی فرصتهایی را ارائه میدهد.
بازار سهام اروپا
شامل بازارهای مختلف در کشورهای اروپایی است که در کنار یکدیگر فعالیت میکنند و از بزرگترین بازارهای سهام جهان بهشمار میآیند. برخی از این بازارها عبارتند از بازار سهام لندن، پاریس، فرانکفورت و زوریخ.
بازار سهام لندن
با نام رسمی بازار سهام لندن (London Stock Exchange)، بزرگترین بازار سهام در اروپا و یکی از بزرگترین بازارهای سهام جهان است. این بازار شامل شرکتهای بزرگی مانند بریتیش پترولیوم، شل، گلدمن ساکس، تسکو و … میباشد. شاخص بازار سهام لندن FTSE 100 نام دارد و شامل ۱۰۰ شرکت برتر انگلیس است.
بازار سهام پاریس
با نام رسمی Euronext Paris یکی از بزرگترین بازارهای سهام اروپایی است که شامل شرکتهای بزرگی مانند فرانس تلکام، بنک بیانپی پاریبا و … میباشد. شاخص بازار سهام پاریس CAC 40 نام دارد و شامل ۴۰ شرکت برتر فرانسه است.
بازار سهام فرانکفورت
با نام رسمی Frankfurt Stock Exchange یکی از بزرگترین بازارهای سهام اروپایی است که شامل شرکتهای بزرگی مانند فرابانک، فولکسواگن، دویچه بانک و … میباشد. شاخص بازار سهام فرانکفورت DAX نام دارد و شامل ۳۰ شرکت بزرگ آلمان است.
بازار سهام زوریخ
با نام رسمی SIX Swiss Exchange یکی از بزرگترین بازارهای سهام اروپایی است که شامل شرکتهای بزرگی مانند نستله، نووارتیس، رویش، بیامو و … میباشد. شاخص بازار سهام زوریخ در تعیین ارزش بازار سهام سوئیس نقش مهمی دارد و برای سرمایهگذارانی که در بازار سرمایه سوئیس سرمایهگذاری میکنند. این شاخص میتواند بهعنوان یک معیار کلی برای مقایسه عملکرد سهام و بررسی تحولات بازار به کار گرفته شود.
همانطور که گفته شد، شاخص بازار سهام زوریخ شامل 20 شرکت برتر بازار سرمایه سوئیس است و از جمله شرکتهایی است که در آن حضور دارند، شرکتهای بزرگی مانند Nestle، Novartis، Roche، UBS، Credit Suisse و Swatch Group هستند که در بخشهای مختلف اقتصادی فعالیت میکنند.
بازار سرمایه هنگ کنگ
یا همان بازار هنگ کنگ (Hong Kong Stock Exchange)، یکی از بزرگترین بازارهای سرمایه در جهان است که در شهر هنگ کنگ قرار دارد. این بازار سرمایه در سال ۱۸۹۱ تأسیس شد و در حال حاضر شامل بیش از ۲۲۰۰ شرکت است. بازار هنگ کنگ به عنوان یک بازار توسعهیافته و پویا در آسیا شناخته میشود و نقش مهمی در اقتصاد منطقه بازی میکند.
بورس هنگ کنگ دارای دو بخش اصلی است که شامل بازار اصلی و بازار دوم است. در بازار اصلی، شرکتهای بزرگ و پیشرو در اقتصاد هنگ کنگ و حتی جهان به فهرست شرکتهای قابل معامله در این بازار اضافه شدهاند. در حالی که در بازار دوم، شرکتهای کوچکتر و متوسط و شرکتهایی که در حال گسترش هستند و برای اولین بار به بازار سرمایه هنگ کنگ وارد شدهاند، قابل معامله هستند.
با توجه به موقعیت جغرافیایی هنگ کنگ و تأثیرات آن بر بازارهای خاورمیانه و آسیایی، بازار سرمایه هنگ کنگ به عنوان یک بازار پویا و جذاب برای سرمایهگذاران خارجی شناخته میشود. این بازار سرمایه دارای شاخصهای مهمی مانند شاخص هانگ سنگ (Hang Seng Index) است که در پیشبینی وضعیت بازار سهام هنگ کنگ مورد استفاده قرار میگیرد.
بازار Forex
بازار Forex یا بازار ارز بینالمللی، بزرگترین بازار مالی جهان است که در آن تجارت ارزهای مختلف صورت میگیرد. Forex به معنی Foreign Exchange به کار رفته و به بازاری اطلاق میشود که در آن ارزهای مختلف جهان، به صورت همزمان و با شرایط تقاضا و عرضه متغیر، خرید و فروش میشوند.
با توجه به حجم بالای معاملات در بازار Forex، این بازار به عنوان بزرگترین بازار مالی دنیا شناخته میشود. تجارت در این بازار به دلیل وجود شرایط اقتصادی مختلف در کشورها، تغییرات قیمتی پویایی دارد که برای سرمایهگذاران و معاملهگران، فرصتهایی برای کسب سود فراهم میکند.
در بازار Forex، ارزهای مختلف با یکدیگر مقایسه میشوند و به صورت جفت ارز (Currency Pairs) معامله میشوند. برای هر جفت ارز، یک قیمت به نام نرخ تبدیل (Exchange Rate) تعیین میشود که نشان دهنده ارزش یک واحد از هر جفت ارز در دستگاه پولی دیگر است.
با توجه به حجم بالای معاملات در بازار Forex، تعداد زیادی از شرکتهای بزرگ و نیز معاملهگران حرفهای در این بازار فعالیت میکنند. همچنین، برای ورود به بازار Forex، بهطور معمول از طریق بروکرهای ارزی (Forex Brokers) صورت میگیرد که به معاملهگران، پلتفرم معاملاتی را فراهم میکنند. این بروکرها هزینههای معاملات را از طریق مارجین (Margin)، که بهعنوان تضمین برای معاملات ارائه میشود، دریافت میکنند.
سرمایهگذاری جایگزین
یکی از بازارهای مالی جذاب در دنیا که امروزه به واسطه بازدهی بالای خود طرفداران بسیاری نیز پیدا کرده است، بازار سرمایه گذاری جایگزین است که در ادامه به معرفی مختصر این بازار می پردازیم
بازار سرمایه گذاری جایگزین به عنوان یکی از راههای جدید برای جذب سرمایه، در سالهای اخیر رونق گرفته است. در این نوع از سرمایهگذاری، به جای سرمایهگذاری در بورس یا بازار سرمایه، سرمایه در کسبوکارهایی با پتانسیل رشد بالا، فنآورانهها و نوآوریها و انرژیهای نو قرار میگیرد.
بازار سرمایه گذاری جایگزین به دو دسته اصلی تقسیم میشود: اولین دسته شامل سرمایهگذاری در شرکتهای نوپا و استارتآپها است. در این نوع از سرمایهگذاری، سرمایهگذاران در شرکتهای کوچک و نوپا با پتانسیل رشد بالا سرمایهگذاری میکنند و در صورت موفقیت شرکت، سود خوبی کسب میکنند.
دسته دوم بازار سرمایه گذاری جایگزین شامل سرمایهگذاری در زمینههایی مانند فنآوری، انرژیهای تجدیدپذیر، املاک و مستغلات، محصولات غذایی و کشاورزی ، حوزه هنری و … است. در این نوع از سرمایهگذاری، سرمایهگذاران سرمایه خود را در پروژههایی با سودآوری بالا و ریسک پایین سرمایهگذاری میکنند.
با توجه به رشد روزافزون بازار سرمایه گذاری جایگزین در سالهای اخیر، بسیاری از سرمایهگذاران و شرکتهای سرمایهگذاری جهانی به این نوع از سرمایهگذاری روی آوردهاند.